Το βελάκι στον πίνακα με τους στόχους βρήκε λίγο βόρεια, στην ορεινή ζώνη του Γράμμου, με τα απίστευτα δάση οξιάς και πεύκου, που τα διασχίζουν κάποιοι δασικοί δρόμοι, αυτοί που μας δίνουν τη δυνατότητα να χαθούμε πάλι όσο μπορούμε περισσότερο σε αγαπημένα μέρη.
Ο προορισμός μας δεν είναι άλλος από τη μικρή αλπική λίμνη Μουτσάλια του Γράμμου (ή λίμνες Αρρένων)... Τι χρειαζόμαστε; Ένα αυτοκίνητο 4x4, έναν καλό χάρτη και ατελείωτη διάθεση για νέες εικόνες!
Κείμενο & Φωτογραφίες: Σπύρος Χαλάστρας
Τι κοινό έχουν τρία περήφανα και από τα πιο όμορφα βουνά της Ελλάδας, ο Σμόλικας, ο Γράμμος και η Γκαμήλα; Για τους λάτρεις της ορεινής ζώνης με την ανεπανάληπτη χλωρίδα, που κάθε εποχή προβάρει και ένα διαφορετικό κουστούμι χρωμάτων, η απάντηση είναι: Τρεις μαγικές αλπικές λίμνες. Όλες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό, είναι λίγο απρόσιτες και για να καταφέρεις να τις πλησιάσεις πρέπει να έχεις την κατάλληλη ενημέρωση. Η ανταμοιβή είναι ανεκτίμητη και μεταφράζεται με άλλους κώδικες, αυτούς που δίνονται απλόχερα στους λάτρεις του άγνωστου και του συναρπαστικού. Όμως... ακόμη εδώ είμαστε;
Πώς πάμε:
Από την Κόνιτσα παίρνουμε το δρόμο προς Επταχώρι. Αυτό το κομμάτι, κατά την ταπεινή μου γνώμη, είναι η ομορφότερη ορεινή ασφάλτινη διαδρομή της Ελλάδας. Ειδικά με την διευκόλυνση της Εγνατίας οδού όλος ο δρόμος είναι δικός μας. Δυο χιλιόμετρα πριν το Επταχώρι στρίβουμε – υπάρχει πινακίδα – αριστερά προς Χρυσή και Πευκόφυτο. Τον ίδιο δρόμο φυσικά παίρνουμε, όταν ερχόμαστε από Κοζάνη. Ένας όμορφος, φιδωτός δρόμος αρχίζει να μας προετοιμάζει στην ευρύτερη δασωμένη ορεινή ζώνη του Γράμμου. Έξι χιλιόμετρα μετά τη διασταύρωση, βρίσκουμε το πρώτο χωριό, τη Χρυσή, ενώ τρία χιλιόμετρα στη συνέχεια συναντάμε το Πευκόφυτο. Κλασικά ορεινά χωριά όπου μπορούμε να προμηθευτούμε νερό από κρυστάλλινες πηγές ή βρύσες. Οι φιλόξενοι κάτοικοι πρόθυμα θα σας ενημερώσουν για οτιδήποτε.
Το χωριό Χρυσή
Μπαίνουμε σ’ έναν κόσμο καταπράσινο, σιωπηλό και ανόθευτο
Αντιλαμβανόμαστε εικόνες χωρίς όρια, ομορφιά χωρίς τέλος. Καθώς οδηγούμε στο βατό χωματόδρομο, κάθε τόσο βλέπουμε πληροφοριακές πινακίδες που μας ενημερώνουν για το υψόμετρο, την απόσταση καθώς και τις συντεταγμένες –χίλια μπράβο για όποιον το σκέφτηκε. Από το Πευκόφυτο μέχρι τη λιμνούλα η απόσταση είναι 20 χλμ. Σε κάποιο σημείο της διαδρομής, κάποιο ξεχασμένο μαρμάρινο μνημείο, μας θυμίζει τα θλιβερά γεγονότα του Εμφυλίου. Μνήμες που δεν πρέπει να ξεχνάμε, κάποια ονόματα πεσόντων –δεν έχει σημασία από ποια πλευρά– που χάθηκαν πριν γνωρίσουν τη ζωή. Στενάχωρος στοχασμός, που διακόπτει όλη αυτή την φυσική πανδαισία. Τα πευκοδάση αρχίζουν να δίνουν σιγά σιγά τη θέση τους στα ομορφότερα ίσως δέντρα της ελληνικής επικράτειας, τις οξιές, με το απαράμιλλο φύλλωμα και τους γνώριμους γκρίζους κορμούς.
Ένας υδάτινος καθρέφτης με σκιερά δάση για κορνίζα
Μετράμε αντίστροφα τα χιλιόμετρα, ρουφώντας άπληστα ό,τι ξετυλίγεται μπροστά μας και... σοκ! Ξαφνικά ανάμεσα από τις οξιές, δεξιά μας, δίπλα στο χωματόδρομο κάποιες πράσινες ανταύγειες, ένα γνωστό καθρέπτισμα νερού και... φρένο! Ένας κουκλίστικος καμβάς, όπου η φύση εξάντλησε όσο πράσινο χρώμα είχε για να τo προσφέρει σαν ανταμοιβή σε όσους τυχερούς δοκίμασαν για λίγο τα αυτοκίνητα που τους έφεραν μέχρι εδώ. Αυτό που θεωρώ καλύτερο είναι να καθίσω σ’ ένα πεσμένο κούτσουρο και να αφήσω το βλέμμα μου να γλιστρήσει, να τριγυρίσει σ’ αυτόν τον υδάτινο καθρέφτη, με τα σκιερά δάση που έχει για κορνίζα.
Απόλυτη ησυχία... μόνο το θρόισμα των φύλλων από τον αδύναμο άνεμο με κάνουν να νομίσω ότι σε λίγο θα έχω παρέα νεράιδες και ξωτικά της λίμνης. Προσπαθώντας να έχω μια σφαιρική εικόνα της λίμνης, κάνω το γύρο της ανάμεσα στα δέντρα, βρίσκοντας κάθε τοσο ένα διαφορετικό σημείο αναφοράς.
Επιστροφή από Αετομηλίτσα
Μπορούμε να γυρίσουμε από τον ίδιο δρόμο πίσω ή να συνεχίσουμε για το ορεινό χωριό Αετομηλίτσα και από εκεί στην εθνική οδό. Επιλέγουμε τη δεύτερη περίπτωση, ευτυχώς. Τα 13 χιλιόμετρα μέχρι την Αετομηλίτσα είναι ένας τέλειος τρόπος... αποσυμπίεσης με τα ατελείωτα και απάτητα δάση οξιάς, τις πρωτόγνωρες χωμάτινες διαδρομές και πάντα μπροστά μας η μαγική εικόνα της λιμνούλας. Πίσω από μια στροφή κάνει την εμφάνισή του το χωριό της Αετομηλίτσας που τα τελευταία χρόνια αρχίζει και ξαναζεί από τους απανταχού σκορπισμένους κατοίκους της, καθώς και από τους επισκέπτες της ορεινής Ελλάδας.
Προς Αετομηλίτσα
Το λιτό ταβερνάκι είναι ό,τι πρέπει για την περίπτωση, ενώ από εδώ ένας χωματόδρομος συνεχίζει για το γυμνό πλέον τμήμα του Γράμμου, τις Αρρένες. Η Αετομηλίσα στα 1.550 μέτρα υψόμετρο είναι από τα ψηλότερα κατοικίσιμα ελληνικά χωριά. Από εδώ η θέα είναι ατελείωτη: μπροστά ο Σμόλικας, η Γκαμήλα με τις δικές τους αλπικές λίμνες και πιο κοντά κυλά νωχελικά τα νερά του ο Σαραντάπορος. Πόσο μικρή που είναι η Ελλάδα και πόσο μεγάλη ταυτόχρονα!
Η Αετομηλίτσα Ιωαννίνων
Ευχή μας είναι, όταν θα ξανάρθουμε, να τα βρούμε όλα όπως τα είδαμε, χωρίς την παραμικρή ανθρώπινη παρέμβαση.
Μια συμβουλή: Επισκεφθείτε αυτόν τον πανέμορφο τόπο, σ’ αυτόν που, καθώς κατηφόριζα για τον κεντρικό οδικό άξονα προς Κόνιτσα, αναρωτιόμουν αν αυτά που είδα ήταν πραγματικά ή ένας όμορφος αντικατοπτρισμός και ασυναίσθητα κοίταξα προς το μέρος της φωτογραφικής μηχανής...
