Ένας άγνωστος θησαυρός δίπλα στην πόλη...
Λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη, στο Καλοχώρι, ξεκινά η προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα, μία περιοχή με οικολογική αξία τέτοια, ώστε να κατατάσσεται στους πιο σημαντικούς υγροτόπους της Ευρώπης, ιδιαίτερα για την ποικιλία της άγριας ορνιθοπανίδας που φιλοξενεί.
Παρότι τόσο κοντά στην πόλη, η περιοχή παραμένει άγνωστη στους περισσότερους Θεσσαλονικείς. Κάποιοι τη γνώρισαν χάρη στα γραφικά ταβερνάκια που υπήρχαν εκεί, τα γνωστά «Ίμια» και το «Μπαγκλαντές» στο Καλοχώρι, αλλά και άλλα στο Δέλτα του Αξιού και τις εκβολές του Λουδία, τα οποία πρόσφεραν θαλασσινούς μεζέδες και την ευκαιρία για μία εξόρμηση στον υγρότοπο. Τα ταβερνάκια δεν υπάρχουν πια, οι επισκέψεις αραίωσαν.
Στις εκβολές του Λουδία (Φωτογραφία: Λία Παπαδράγκα)
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι φυσιολάτρες ανακαλύπτουν την περιοχή και την επισκέπτονται για μία χαλαρωτική βόλτα στη φύση, σε κοντινή απόσταση από την πόλη. Άλλοι πάλι, πιο… τρελαμένοι, έρχονται στην περιοχή για να παρατηρήσουν πουλιά: είναι οι λεγόμενοι birdwatchers, ορνιθοπαρατηρητές που ξοδεύουν χρόνο και χρήμα «κυνηγώντας» εικόνες σπάνιων πουλιών. Η περιοχή τους προσφέρει πλούσια… λεία, καθώς εδώ μπορεί να συναντήσει κανείς 297 είδη πουλιών, περίπου το 65% των ειδών που έχουν παρατηρηθεί έως σήμερα στην Ελλάδα.
Birdwatching στον Αξιό (Φωτογραφία: Λία Παπαδράγκα)
Η εμπειρία της φύσης
Υπάρχουν πολλά και ωραία πράγματα για να δει κανείς: όμορφα και σπάνια πουλιά σχεδόν σε όλη την έκτασή της, από τις παρυφές της Θεσσαλονίκης ως και τις Αλυκές Κίτρους στην Πιερία, άγρια άλογα που βόσκουν στα λιβάδια του Αξιού και εντυπωσιακοί νεροβούβαλοι που παίρνουν το μπάνιο τους στις λιμνούλες του Γαλλικού. Μπορεί κανείς απλά να βγει μια βόλτα για περπάτημα στα μονοπάτια στην παράκτια ζώνη ή στο τελευταίο εναπομείναν κομμάτι του παραποτάμιου δάσους στο ύψος των Κουφαλίων.
Φοινικόπτερα στις Αλυκές Κίτρους (Φωτογραφία: Λία Παπαδράγκα)
Ανάλογα με την εποχή θα μπορέσει να δει τα εντυπωσικά φοινικόπτερα (τα φλαμίνγκο), τις λεπτεπίλεπτες αβοκέτες, γνωστές και ως «πριγκήπισσες του βάλτου», τους καλαμοκανάδες με τα λεπτά, μακριά, κόκκινα πόδια. Αν ίσως είναι τυχερός, θα δει και το ένα από τα έξι – επτά ζευγάρια θαλασσαετών στην Ελλάδα, το οποίο έχει την «έδρα» του στο Δέλτα του Αλιάκμονα.
Σε κάθε περίπτωση, ο επισκέπτης μπορεί να ξεκινήσει την περιήγησή του από το Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Αξιού, στη Χαλάστρα, όπου μπορεί να ενημερωθεί από την ενημερωτική έκθεση που υπάρχει εκεί και να ζητήσει πληροφορίες και ενημερωτικό υλικό.
Άλογα στο Δέλτα Αξιού (Φωτογραφία: Λία Παπαδράγκα)
Καλοχώρι – Γαλλικός ποταμός- Χαλάστρα
Το Καλοχώρι βρίσκεται σε απόσταση περίπου 10 λεπτά με το αυτοκίνητο από τη Θεσσαλονίκη. Η περιήγηση μπορεί να ξεκινήσει από το «κόκκινο μονοπάτι» του 1 χλμ. που διασχίζει τη Λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου. Ακόμη και με γυμνό μάτι μπορεί κανείς να δει με ευκολία τους μεγάλους πληθυσμούς παρυδάτιων, υδρόβιων και αρπακτικών πουλιών, ανάλογα βέβαια με την εποχή του χρόνου. Ακόμη, είναι πολύ πιθανόν να δει το κοπάδι των νεροβούβαλων, που τους αρέσει να περνούν το μεγαλύτερο μέρος της μέρας τους μέσα στο νερό. Το τοπίο έχει μία παράξενη μελαγχολική ομορφιά, που σε πολλές περιπτώσεις συνδυάζεται με παρατημένα λάστιχα, μπάζα και σκουπίδια, αλλά κι αυτά ακόμη, τα αποτελέσματα της ανθρώπινης «απονιάς», δεν είναι ικανά να καταστρέψουν τη γοητεία του. Ακολουθώντας την παράκτια διαδρομή για περίπου είκοσι λεπτά με το αυτοκίνητο, έχοντας για θέα τη Θεσσαλονίκη στα αριστερά, ο επισκέπτης φτάνει στο βόρειο τμήμα του Δέλτα του Αξιού.
Κύκνοι στο Καλοχώρι (Φωτογραφία: Μαρία Παναγιωτοπούλου)
Χαλάστρα – ανατολικό ανάχωμα Αξιού
Είτε ερχόμενος από το Καλοχώρι, είτε ξεκινώντας από τη Χαλάστρα και συνεχίζοντας κάτω από τη γέφυρα της Εθνικής Οδού, φτάνει κανείς στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου και στις ξύλινες καλύβες των μυδοκαλλιεργητών. Κατά τους μήνες Μάιο και Ιούνιο θα δει τους πλημμυρισμένους ορυζώνες που αποτελούν τη βασική γεωργική καλλιέργεια της περιοχής, και τα πουλιά που βρίσκουν τροφή σ΄ αυτούς τους τεχνητούς υγροτόπους. Μετά τις καλύβες ο δρόμος γίνεται αρκετά κακοτράχαλος, αλλά αξίζει τον κόπο να συνεχίσει κανείς έως το ξύλινο παρατηρητήριο, από όπου μπορεί να δει τη θέα σε ολόκληρο το Δέλτα.
Καλλιέργεια μυδιών στη Χαλάστρα (Φωτογραφία: Λία Παπαδράγκα)
Κύμινα – εκβολές Λουδία - εκκλησάκι Αγίου Νικολάου
Ξεκινώντας από τα Κύμινα, μπορεί να κατευθυνθεί κανείς προς το δυτικό ανάχωμα του Αξιού και από κει να συνεχίσει προς τη θάλασσα. Λίγο πιο δυτικά βρίσκονται οι εκβολές του ποταμού Λουδία και οι καλύβες των ψαράδων και των μυδοκαλλιεργητών των Κυμίνων. Αν τυχόν έχει κανείς κάποιον γνωστό του ψαρά, ίσως και να καταφέρει να εξασφαλίσει μία βόλτα μέσα στα κανάλια του Δέλτα, και τότε θα έχει μια εκπληκτική ευκαιρία να δει τις αποικίες του πουλιών που φωλιάζουν την άνοιξη στην παρόχθια βλάστηση. Στο Δέλτα του Αξιού υπάρχει μία από τις σημαντικότερες αποικίες ερωδιών στην Ευρώπη.
Ψάρεμα στο Θερμαϊκό Δέλτα Αξιού (Φωτογραφία: Λία Παπαδράγκα)
Νέα Αγαθούπολη – Δέλτα Αλιάκμονα – Αλυκή Κίτρους
Η Μεθώνη του νομού Πιερίας είναι γνωστή για τα παραθαλάσσια ταβερνάκια της με θαλασσινά και ψάρια, αλλά πριν πάει κανείς στα ταβερνάκια μπορεί να επισκεφτεί το Παρατηρητήριο της Νέας Αγαθούπολης, το οποίο λειτουργεί υπό την ευθύνη του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα. Από ‘κει μπορεί να κατευθυνθεί στις Αλυκές Κίτρους, όπου βρίσκεται η δεύτερη μεγαλύτερη σε παραγωγικότητα μονάδα παραγωγής αλατιού στην Ελλάδα. Οι αλυκές αποτελούν σημαντικό βιότοπο για πολλά είδη πουλιών, αλλά και φυτών και ερπετών. Στην αμμοθινική ζώνη τους έχουν παρατηρηθεί οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις μεσογειακής χελώνας σε όλη την Ευρώπη, ενώ επίσης επιβιώνει ο κρίνος της θάλασσας, ένα από τα παγκοσμίως απειλούμενα είδη φυτών.
Αργυροπελεκάνοι στη Μεθώνη (Φωτογραφία:Λία Παπαδράγκα)
Παραποτάμιο δάσος Αξιού
Η διαδρομή ξεκινά από την παλιά γέφυρα Κουφαλίων – Προχώματος και προορισμός είναι το παραποτάμιο δάσος του Αξιού, ένα κομμάτι δάσους που έχει παραμείνει σχεδόν ανέπαφο εδώ και δεκαετίες, καθώς δεν υπήρξε μεγάλη επιβάρυνση από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η διαδρομή δίνει μία μοναδική ευκαιρία στον επισκέπτη να χαρεί το καταπράσινο τοπίο με τις άγριες λεύκες, τα πλατάνια και τις αγριοβατομουριές.
Παραποτάμιο δάσος Άξιου Κουφάλια (Φωτογραφία: Λία Παπαδράγκα)
Περισσότερες πληροφορίες:
Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα: 2310 794811, www.axiosdelta.gr
