Χτισμένη στις πλαγιές του Ολύμπου σε υψόμετρο 550 μ., η Ραψάνη προσφέρει υπέροχη θέα στο Αιγαίο Πέλαγος από τις πλαγιές του όρους Σοπωτού.
Την πρώτη φορά που βρέθηκα στην όμορφη κωμόπολη του Νομού Λαρίσης έμεινα έκπληκτη από τον φιδίσιο δρόμο που έπρεπε να διασχίσω βγαίνοντας από την εθνική, παρά το ότι είμαι συνηθισμένη σε τέτοιου είδους διαδρομές. Αν ζαλίζεστε εύκολα στις στροφές, θα χρειαστεί να κάνετε λίγη υπομονή, αλλά, μόλις φτάσετε, θα τα ξεχάσετε όλα...
Κείμενο & Φωτογραφίες: Ράνια Μάργαρη & Νίκος Γρίβας
Πού βρίσκεται:
Βάζουμε πλώρη για κεντρική Ελλάδα. Στόχος μας να φτάσουμε στους πρόποδες του Ολύμπου. Ξεκινάμε Σάββατο ξημερώματα με το ΚΤΕΛ για Λάρισα – αν προτιμάτε το ταξίδι με τρένο, υπάρχει και αυτή η επιλογή – και από εκεί συνεχίζουμε με αυτοκίνητο για Ραψάνη. Η απόσταση είναι περίπου 40 χλμ.
Και δώσ’ του γύρες από «τσίπρα»...
Φτάνουμε στην πλακόστρωτη κεντρική πλατεία, όπου οι ντόπιοι ήδη έχουν απολαύσει τον πρωινό τους καφέ, κάτω από την απίστευτη δροσιά που χαρίζουν τα αιωνόβια πλατάνια, και συνεχίζουν με τσιπουράκι και μεζέδες. Ήρθαμε στην καλύτερη στιγμή!
Κεντρική Πλατεία Ραψάνης
Το ντόπιο τσίπουρο περιέχει και γλυκάνισο, επομένως πίνεται εύκολα και από αυτούς που δεν είναι συνηθισμένοι στη δυνατή γεύση της τσικουδιάς − ανάμεσα σ’ αυτούς και η γράφουσα. Αυτό, όμως, είναι ελαφρώς επικίνδυνο, καθώς μπορεί να παρασυρθείς με την κατάλληλη παρέα. Αλλά... δεν πειράζει, πού και πού το τσίπουρο ευφραίνει την καρδιά και φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά – αυτό είναι δικό μου απόφθεγμα. Σε περίπτωση που το έχει πει και κάποιος άλλος πριν από μένα, όρκο παίρνω πως δεν το γνώριζα... Απαραίτητο συνοδευτικό τα νοστιμότατα μεζεδάκια που σερβίρουν, όπως το μπουγιουρντί, ένα από τα αγαπημένα μου (το φτιάχνουν με τυρί, ντομάτα, πιπεριά, αλάτι, πιπέρι και σερβίρεται λιωμένο).
Η σπεσιαλιτέ του χωριού δεν είναι άλλη από το κεμπάμπ και καλά θα κάνετε να το δοκιμάσετε σε μια από τις ταβέρνες της πλατείας. Άλλες φημισμένες τοπικές νοστιμιές που σας προτείνω είναι κατσικάκι, αρνάκι και πάσης φύσεως πίτες, όπως γαλατόπιτες, κρεατόπιτες, τυρόπιτες, χορτόπιτες. Όσο για επιδόρπιο, η Ραψάνη είναι γνωστή για τα παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού της, όπως καρυδάκι, σύκο, σταφύλι, καρότο, δαμάσκηνο, κεράσι αλλά και ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ο νους σας, ανάλογα με την εποχή και τα φρούτα που υπάρχουν.
Οι μόνιμοι Ραψανιώτες αναμειγνύονται με όσους επισκέπτονται το χωριό μόνο για το Σαββατοκύριακο, ντόπιους και ξένους, και το καλαμπούρι δεν έχει τέλος καθώς και οι γύρες από τα «τσίπρα», όπως χαρακτηριστικά λέγονται στην τοπική διάλεκτο.
Εδώ η ζωή κυλάει στους ρυθμούς που πρέπει, ήρεμα και αβίαστα, δίνοντάς σου τη δυνατότητα να απολαύσεις τις στιγμές εκείνες που αξίζουν... κάτι που πολύ εύκολα ξεχνούν αυτοί που ζουν στην πρωτεύουσα και γενικότερα στις μεγαλουπόλεις.
Η φύση στα καλύτερά της...
Σεργιάνι στα... στέκια του Καραγάτση
Ξεκινάμε να κάνουμε μια βόλτα μέσα στα δαιδαλώδη δρομάκια του χωριού, αφήνοντας το αυτοκίνητο στην κεντρική πλατεία. Περνάμε από τη δεύτερη πλατεία του χωριού στον άνω μαχαλά (πάνω συνοικία, για τους πρωτευουσιάνους!), η οποία είναι επίσης πολύ όμορφη, αλλά μικρότερη. Δίπλα από την πλατεία βρίσκεται το Ηρώο της Εθνικής Αντίστασης, για την οποία αγωνίστηκαν και πέθαναν πολλοί Ραψανιώτες.
Δρομάκι του χωριού
Όντας σε πλήρη επαφή με τη φύση, έχω ξεχάσει και άγχος και προβλήματα και όλα τα μικρά και καθημερινά που με απασχολούν πίσω στην πρωτεύουσα... Πώς να γινόταν να μείνω εδώ για πάντα ή έστω να μπορώ να μεταφέρομαι με έναν μαγικό τρόπο κάθε φορά που το χρειάζεται το σώμα μα κυρίως η ψυχή μου...
Προχωράμε προς τα βορειοανατολικά του χωριού, στην τοποθεσία Ανήλιο, όπου απλώνεται μπροστά στα μάτια μας συγκλονιστική η θέα προς το Αιγαίο πέλαγος. Αν είστε τυχεροί και η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, μπορείτε να διακρίνετε μέχρι και το όρος Άθως. Ένα παλιό αλώνι, σχετικά καλά διατηρημένο, βρίσκεται λίγο πιο πάνω.
Το παλιό αλώνι κοντά στην τοποθεσία Ανήλιο
Από την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου στον άνω μαχαλά, χτισμένη το 1832 και μία από τις 2 κύριες εκκλησίες που λειτουργούν στο χωριό (η άλλη είναι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στον κάτω μαχαλά), απολαμβάνουμε πανοραμική θέα. Στο προαύλιο της εκκλησίας ερχόταν και διάβαζε ο συγγραφέας Καραγάτσης κάτω από το δέντρο καραγάτσι (η φτελιά), από όπου προέρχεται και το ψευδώνυμό του (το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτριος Ροδόπουλος). Στη συνέχεια αποφασίζουμε να κατηφορίσουμε σιγά σιγά προς τον ιερό ναό του Ιωάννη του Προδρόμου: πρόκειται για το αρχαιότερο θρησκευτικό κτίσμα στη Ραψάνη, που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του χωριού. Αξίζει, επίσης, κανείς να επισκεφτεί τη Μονή των Αγίων Θεοδώρων (3 χλμ. από τον οικισμό), τη Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, το γραφικό εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, που βρίσκεται απέναντι από τη Ραψάνη, το μοναστήρι της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας καθώς και τον Ιερό Ναό του Αγίου Κοσμά στο βόρειο τμήμα του χωριού.
Ιερός Ναός Αγίου Κοσμά
Οι μόνιμοι κάτοικοι της Ραψάνης (γύρω στα 600 άτομα) ασχολούνται κυρίως με την αμπελουργία, τις αγροτικές καλλιέργειες και την κτηνοτροφία. Με τη συνένωση των δήμων η Ραψάνη υπάγεται πλέον στον Δήμο Κάτω Ολύμπου.
Με άρωμα κρασιού...
Τεράστιες εκτάσεις από αμπέλια κυριαρχούν στην περιοχή σ’ ένα πανέμορφο τοπίο στις βουνοπλαγιές του προφήτη Ηλία. Σήμα κατατεθέν του χωριού το περίφημο κρασί «Ραψάνη», που παράγεται από τις εξαιρετικές παραδοσιακές ποικιλίες σταφυλιών ξινόμαυρο, κρασάτο και σταυρωτό και αποτελεί μοναδικό συνδυασμό των τριών αυτών ποικιλιών. Ιδανική ευκαιρία για να το δοκιμάσετε είναι η γιορτή Κρασιού και Αμπελιού, που διοργανώνεται κάθε χρόνο στη Ραψάνη, συνήθως το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου.
Οι αμπελώνες της Ραψάνης είναι το σήμα κατατεθέν!
Από εδώ περνάει και η διαδρομή του κρασιού των Θεών του Ολύμπου, λόγος που θα μας φέρει πάλι πίσω σ’ αυτά τα μέρη πολύ σύντομα, για να περιηγηθούμε στους αμπελώνες, να μάθουμε όλα τα μυστικά του κρασιού και να γνωρίσουμε πώς πρέπει να το απολαμβάνουμε... Μέχρι τότε θα «κουβαλάμε» μαζί μας τις εικόνες από την πανέμορφη Ραψάνη και την αίσθηση που σου αφήνει η επαφή με τη φύση της...
Σ’ αυτό το μέρος οι δυνατότητες για εξορμήσεις στη φύση και επαφή με το περιβάλλον είναι ανεξάντλητες...
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες από τη Ραψάνη: Ραψάνη...ευφραίνει καρδίαν-φωτογραφικό υλικό!