Βόλτες δίπλα στα κύματα, ενδιαφέρουσες εξορμήσεις σε δασωμένες πλαγιές με πολύβουα ποτάμια μα και εντυπωσιακούς καταρράκτες. Τα χταπόδια ψήνονται στη θράκα, έστω κι αν έξω βρέχει.
Κείμενο – Φωτογραφίες: Ιωάννα Παραβάλου
Σαν να ‘πρεπε να διαλέξει ανάμεσα σε δύο έρωτες, η Εύβοια αμφιταλαντεύεται, χρόνια τώρα, μεταξύ του Ευβοϊκού και του Αιγαίου. Βουνό ή θάλασσα; Μα μήπως έχει και καμιά σημασία… Απλώς, αφήνεσαι να σε ταξιδέψει στις ομορφιές της, χωρίς αναστολές. Εκεί που λες με σιγουριά πως βρίσκεσαι σε νησί, την ίδια στιγμή νιώθεις πως είσαι στην καρδιά του πιο δασωμένου βουνού. Εύκολα μπορείς να ξεγλιστρήσεις από τα έλατα και τις κατάφυτες βουνοκορφές… στην πιο μαγευτική παραλία και να πίνεις τα ουζάκια σου εκεί που σκάει το κύμα! Αυτή είναι κι η κρυφή γοητεία της.
Λίγες ώρες τη χωρίζουν από την Αθήνα, γι’ αυτό και αποτελεί ιδανική πρόταση για μια εξόρμηση το Σαββατοκύριακο, σε ήρεμους, χαλαρωτικούς ρυθμούς, με περιπάτους στα δάση, αλλά και δίπλα στα κύματα, απολαμβάνοντας λίγο βουνό, λίγο θάλασσα και… την παρέα σου φυσικά. Ανάμεσα στα χωριά της Βόρειας Εύβοιας, ξεχωρίσαμε τη Λίμνη, τη γραφική ναυτική πολιτεία, που κρατάει ακόμη το χρώμα και την προσωπικότητά της…
Για να φθάσουμε ως εκεί έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε δύο διαδρομές (με αφετηρία μας την Αθήνα):
- Στην πρώτη, κινούμαστε στην Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας και από Αρκίτσα με φεριμπότ περνάμε στην Αιδηψό. Στη συνέχεια, ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο, φθάνουμε στη Λίμνη, περνώντας πρώτα από τα θέρετρα Ροβιές και Χρόνια.
- Στη δεύτερη, κινούμενοι οδικώς, φθάνουμε ως τη Χαλκίδα και από εκεί συνεχίζουμε με πορεία προς Β. Εύβοια. Μια διαδρομή, με αρκετές στροφές βέβαια, αλλά τόσο μαγευτική που σαφώς μας αποζημιώνει. Στην περιοχή των Ψαχνών ξεχνάμε για λίγο τη θάλασσα και ανηφορίζουμε προς τις δασωμένες πλαγιές. Το αυτοκίνητο κινείται ανάμεσα σε δάση με πεύκα που πυκνώνουν όσο πλησιάζουμε στον Άγιο και το Προκόπι. Παρέα μας τώρα έχουμε τον ποταμό Κηρέα, που κυλάει τα ήρεμα νερά του ανάμεσα στα πανύψηλα πλατάνια που γέρνουν να λουστούν στις όχθες του, στρώνοντας το πιο πολύχρωμο χαλί με τα χρυσοκόκκινα, αυτή την εποχή, φύλλα τους.
Εδώ γίνεται, συνήθως, το πρώτο σταμάτημα για να ανάψουμε ένα κερί στη φημισμένη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Ρώσου. Το σκήνωμα του Αγίου το έφεραν εδώ το 1924 οι πρόσφυγες από το Προκόπι της Μ. Ασίας με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Το Μοναστήρι γιορτάζει στις 27 Μαΐου και πλήθος κόσμου έρχεται για να προσκυνήσει. Στο Προκόπι βρίσκονται ακόμη δύο θαύματα της φύσης: Ο μεγαλύτερος, σε ηλικία και όγκο, πλάτανος των Βαλκανίων, καθώς και δύο δίδυμοι πλάτανοι, ένα πραγματικά πρωτότυπο φυσικό σύμπλεγμα. Συνεχίζουμε ως το Μαντούδι και τη Στροφιλιά. Στο σημείο αυτό ο δρόμος διακλαδίζεται. Στρίβουμε αριστερά προς Λίμνη Ευβοίας.
Ένα πέτρινο μονοπάτι με φαρδιά σκαλοπάτια μας οδηγεί στις γειτονιές της Λίμνης Ευβοίας.
Στα μονοπάτια του χθες…
Έπειτα από μια ενδιαφέρουσα διαδρομή, πλημμυρισμένη από πεύκα και ελαιώνες, αρχίζουμε να κατηφορίζουμε προς τη θάλασσα. Σε λίγο θα έχουμε την πρώτη πανοραμική εικόνα του πιο παραδοσιακού οικισμού της Εύβοιας. Οι κεραμοσκεπές των σπιτιών, σφιχταγκαλιασμένες, δίνουν ένα ενιαίο χρώμα στην όμορφη πόλη που αναπτύσσεται αμφιθεατρικά στις κατάφυτες πλαγιές και γλιστρά απαλά ως τα κύματα, έχοντας τη ματιά της ανοιχτή στα καταγάλανα νερά του Ευβοϊκού κόλπου με τη γαληνεμένη του θάλασσα, που σου μεταγγίζει στις αισθήσεις μια γλυκιά ηρεμία...
Στην παραλία της γραφικής Λίμνης οι βόλτες δεν τελειώνουν ποτέ.
Η περιοχή αυτή κατοικούνταν από τα πανάρχαια χρόνια (από τη 2η π.Χ. χιλιετία, σύμφωνα με τους ιστορικούς). Εδώ βρισκόταν η αρχαία πόλη Ελύμνιον και από παραφθορά αυτού προήλθε το σημερινό της όνομα «Λίμνη». Το «νυμφικόν Ελύμνιον» (όπως χαρακτηρίζεται σε απόσπασμα του Σοφοκλή) συνδέεται με το πρώτο σμίξιμο του Δία και της Ήρας. Μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο λόφος Καστριά, καθώς έχει εντοπισθεί οικισμός της αρχαιότερης νεολιθικής περιόδου και παρατηρήθηκε συνεχής κατοίκηση της περιοχής ως τους μεσαιωνικούς χρόνους.
Άλλη μία ενδιαφέρουσα αρχαιολογικά θέση είναι αυτή της Παναγιάς, όπου ο νεολιθικός οικισμός, ο οποίος εντοπίσθηκε, διαρκεί ως την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Εικάζεται, δε, ότι στην Παναγιά κατέφυγαν οι Ελύμνιοι για να σωθούν από πειρατικές επιδρομές το 800 μ.Χ. Το Ελύμνιον, σύμφωνα με τις ενδείξεις που έχουμε ως σήμερα, ήταν μια μικρή ευβοϊκή πόλη που βρισκόταν άλλοτε υπό την πολιτική επιρροή της Χαλκίδας κι άλλοτε της Ιστιαίας. Στα Ρωμαϊκά, Βυζαντινά και Φραγκοενετικά χρόνια ακμάζει, λόγω της ναυτοσύνης της, συχνά όμως δέχεται επιδρομές πειρατών που λυμαίνονταν τότε την περιοχή. Δεν λείπουν, βέβαια, και οι επίδοξοι κατακτητές… Αυτοί είναι οι λόγοι που θα αναγκάσουν τους κατοίκους να μετακομίσουν ψηλότερα, στο εσωτερικό του νησιού, στις θέσεις Καστριά και Παναγιά.
Η παραλία της Λίμνης, ήσυχη πια, από τους καλοκαιρινούς επισκέπτες της.
Κατά τα μέσα του 16ου αιώνα φθάνουν στο Ελύμνιον Αιγαιοπελαγίτες έποικοι. Την ίδια περίοδο, μέσα από θαλασσινό δρόμο, σαν θαύμα, φθάνει εδώ και η παλαιά εικόνα της Παναγίας της Λιμνιάς, που θα γίνει το θρησκευτικό σύμβολο του τόπου. Μόλις τον 18ο αιώνα οι κάτοικοι του Καστρινού Ελυμνίου θα κατηφορίσουν και πάλι στη θάλασσα, για να δημιουργήσουν τη σημερινή Λίμνη. Κατά την Τουρκοκρατία, εξακολουθεί την ανοδική πορεία της και η ναυτοσύνη της φέρνει ευημερία και πλούτο στον τόπο. Πρωτοστάτησε, βέβαια, και στους αγώνες κατά των Τούρκων. Γνωστός για τον ηρωισμό του ήταν ο Αγγελής Γωβιός, που έμαθε την τέχνη του πολέμου στην αυλή του Αλή Πασά, έγινε πρωτοπαλίκαρο του Οδυσσέα Ανδρούτσου και ηγήθηκε των επαναστατικών ενεργειών στην Εύβοια. Έπεσε στα Βρυσάκια, έπειτα από προδοσία, πληρώνοντας με το αίμα του το τίμημα της λευτεριάς.
Η πλατεία με τους φοίνικες, ήσυχη αυτή την εποχή.
Στα χρόνια της απελευθέρωσης, η Λίμνη ευημερεί και πάλι, δημιουργώντας αξιόλογο εμπορικό στόλο. Τα καράβια της έσκιζαν τα πελάγη μεταφέροντας εμπορεύματα και οι ναυτικοί αλλά και οι ναυπηγοί της ήταν γνωστοί για την αξιοσύνη τους σ’ όλη την Ελλάδα. Έρχονται, όμως, και πάλι δύσκολα χρόνια. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η Κατοχή. Για μια φορά ακόμα η Λίμνη πρωτοστατεί στην εθνική αντίσταση, αναδεικνύοντας μεγάλες μορφές, όπως η Λέλα Καραγιάννη, ο Κώστας Καραγιώργης, ο Κώστας Γαμβέτας και τόσοι άλλοι… Γνωστά ονόματα από αυτό τον τόπο είναι ο ιστορικός και λόγιος Νίκος Μπελλάρας, ο ευθυμογράφος, συγγραφέας και χρονογράφος Νίκος Τσιφόρος κι ο ζωγράφος Χάρης Βογιατζής.
Βόλτα στο σήμερα…
Η Λίμνη είναι πλέον μια όμορφη πόλη που συγκεντρώνει αρκετούς ταξιδευτές όλες τις εποχές του χρόνου, αφού συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Περπατώντας στα δρομάκια της ανακαλύπτουμε, ανάμεσα στα νεόκτιστα σπίτια, και αρκετά πέτρινα αρχοντόσπιτα, με ψηλούς μαντρότοιχους και ολάνθιστους κήπους, θυμίζοντάς μας πως ο τόπος γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη κατά τα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Περίτεχνα μπαλκόνια με σιδεριές, καλοδουλεμένα ρόπτρα στις πόρτες μα και παλιά οικόσημα. Οι γραφικές γειτονιές της πλημμυρίζουν από τις χαρούμενες φωνές των παιδιών, καθώς γυρίζουν από το σχολείο…
Ο Δήμος Ελυμνίων ιδρύθηκε το 1835. Η αρχική του ονομασία ήταν Δήμος Αιγέων (εξαιτίας της ταύτισης των αρχαίων Αιγών με την περιοχή) και αργότερα ονομάστηκε Δήμος Λίμνης. Επιβλητική είναι η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (τρίκλιτη βασιλική), χτισμένη ανάμεσα στα 1837 - 1859. Το εντυπωσιακό μαρμάρινο καμπαναριό της (1879) είναι έργο Τήνιου γλύπτη. Αξιόλογα κτίρια θεωρούνται το παλιό Νηπιαγωγείο (με αρκετά νεοκλασικά στοιχεία), χτίσμα του 1898, καθώς και το ξενοδοχείο Πλάζα, με καμάρες στο ισόγειο και νησιώτικα στοιχεία, που έχει ανακαινισθεί, καθώς και οι οικίες Μπενετή και Ριτσώνη.
Αναμφίβολα, αξίζει μια επίσκεψη στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της πόλης, με πολύτιμα κειμήλια και αρχεία, που φανερώνουν την πορεία της Λίμνης στο διάβα του χρόνου, αλλά και αξιόλογη Αρχαιολογική Συλλογή (αγγεία διαφόρων περιόδων και νομισματική συλλογή, ταφικές επιγραφές της κλασικής, ρωμαϊκής και ελληνιστικής περιόδου…). Από τα πιο αξιόλογα εκθέματα θεωρείται μια τράπεζα προσφορών της βυζαντινής περιόδου. Μέσα στην πόλη βρίσκεται και το μικρό εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, χτισμένο στα ερείπια προγενέστερης παλαιοχριστιανικής βασιλικής.
Μια πέτρινη πηγή με κρυστάλλινο νερό πάνω από τους Καταρράκτες Δρυμώνα.
Μια πανέμορφη διαδρομή ανάμεσα σε πεύκα και θάλασσα, θα μας φέρει ως τη φημισμένη Μονή Γαλατάκη, αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο, από τα παλαιότερα μοναστήρια της Εύβοιας. Το αρχικό κτίσμα έγινε τον 8ο αι., πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού του θεού Ποσειδώνα. Το όνομα Γαλατάκη είναι νεότερο και (σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη) δόθηκε προς τιμήν κάποιου χρηματοδότη της μονής (πλοίαρχος που κινδύνεψε να ναυαγήσει στην περιοχή) από τον Γαλατά της Κωνσταντινούπολης.
-Στην ανατολική πτέρυγα της Μονής υψώνεται μεσαιωνικός πύργος. Αξίζει, επίσης, να αναζητήσουμε το ασκηταριό του Αγίου Ανδρέα (200 μ. ΝΑ), χαμένο ανάμεσα στα δέντρα και τους βράχους.
Στην ιστορική Μονή Οσίου Δαβίδ, που είναι χτισμένη στην αγκαλιά των δασών.
Εξορμήσεις στα πέριξ
Με αφετηρία τη Λίμνη, μπορούμε να κάνουμε μια κοντινή βόλτα ως τις Ροβιές με την όμορφη παραλία και τις ψαροταβέρνες δίπλα στη θάλασσα, αλλά και να ανεβούμε ως τα ορεινά χωριά Σκεπαστή, Δάφνη και Κεχριές. Ευκαιρία, βέβαια, να επισκεφθούμε κι ένα από τα πιο γνωστά μοναστήρια της περιοχής, τη Μονή Οσίου Δαβίδ του Γέροντος, κτίσμα του 14ου αι., που βρίσκεται ανάμεσα στις δασωμένες πλαγιές των βουνών Καβαλάρη και Ξηρό, κοντά στο χωριό Δρυμώνα.
Η εντυπωσιακή είσοδος της Μονής Οσίου Δαβίδ.
Υπάρχει διασταύρωση για τη Μονή από τις Ροβιές. Από τα πιο γραφικά ορεινά χωριά της περιοχής είναι η Κοκκινομηλιά, χτισμένη ψηλά, στις δασωμένες βουνοκορφές, σχεδόν αθέατη (για τον φόβο, άλλοτε, των πειρατών). Στην ίδια περιοχή, λίγο πιο ψηλά, σταματάμε σε μια ξύλινη πινακίδα με την ένδειξη «Καταρράκτες Δρυμώνα» και το ξύλινο σπιτάκι του Δασαρχείου (για κάθε πληροφορία τηλ. 22270 31218), κοντά στο ομώνυμο χωριό, αφήνουμε το αυτοκίνητο και με τα πόδια ακολουθούμε το μονοπάτι που μας φέρνει σε λίγα λεπτά σ’ ένα τοπίο με απίστευτη ομορφιά.
Σε ένα κατάφυτο φαράγγι με έλατα, πλατάνια και μαύρη πεύκη σχηματίζονται οι Καταρράκτες του Δρυμώνα.
Ο ποταμός Κηρέας κυλάει τα ήρεμα νερά του ανάμεσα στα πλατάνια και μας συντροφεύει στο ταξίδι μας.
Οι Καταρράκτες Δρυμώνα (με λιγότερο ή περισσότερο νερό, ανάλογα με την εποχή) σχηματίζουν μια καταπράσινη λιμνούλα στη βάση τους και έπειτα συνεχίζουν το μακρύ τους ταξίδι μέσα στο κατάφυτο φαράγγι. Επιστροφή στη θέση στάθμευσης και με το αυτοκίνητο συνεχίζουμε τη διαδρομή μας ως το χωριό Κερασιά κι από εκεί στην Αγία Άννα, με τη «ματιά» της ανοιχτή στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου.
Οι Καταρράκτες Δρυμώνα δημιουργούν μια καταπράσινη λιμνούλα στη βάση τους και μας αφήνουν κατάπληκτους μπροστά στην τόση ομορφιά τους...
Επιστρέφουμε, αν θέλουμε, από τον πάνω δρόμο, στη Λίμνη. Μπορούμε, όμως, να συνεχίσουμε ως το μαγευτικό Αγριοβότανο με την όμορφη θέα, το Πευκί, τους Ωρεούς και την Ιστιαία, για να φθάσουμε, μέσω Αιδηψού πια, ξανά στη Λίμνη. Μια κυκλική διαδρομή, με πολλές ευχάριστες εκπλήξεις…
Τα βαρέλια ετοιμάζονται δίπλα στη θάλασσα για να δεχθούν το νέο κρασί.
Στην ευρύτερη περιοχή της Λίμνης βρίσκονται αγροτουριστικές μονάδες μέσα σε εκτάσεις με ελαιώνες, όπου μπορούμε να μείνουμε, αλλά και να μάθουμε για τη συγκομιδή της ελιάς και τη διαδικασία παραγωγής του ελαιολάδου με τον παραδοσιακό τρόπο.
Καιρός, όμως, για ξεκούραση και καλό φαγητό. Ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά με το ουζάκι μας, αλλά και παραδοσιακό τηγανόψωμο ή χωριάτικο λουκάνικο στα κάρβουνα. Όρεξη να ‘χουμε, κι από νοστιμιές η Εύβοια δεν τσιγκουνεύεται... Το βράδυ το ποτό και μουσική στα λίγα αλλά ατμοσφαιρικά μπαράκια της Λίμνης. Δεν έχουμε παράπονο. Ό,τι κι αν αναζητούσαμε από την εξόρμησή μας στη Β. Εύβοια, το βιώσαμε, το γευτήκαμε, το νιώσαμε…
Κοντινές εξορμήσεις:
- Στις παραλιακές Ροβιές.
- Στη Μονή Οσίου Δαβίδ.
- Στους Καταρράκτες Δρυμώνα, κοντά στο ομώνυμο χωριό.
- Στη Μονή Γαλατάκη και στο ασκηταριό του Αγίου Ανδρέα.
- Στην πολυσύχναστη Αιδηψό, από την παραλιακή διαδρομή που περνάει από τα θέρετρα Χρόνια, Ροβιές και το ψαροχώρι Ήλια.
- Στην παραλία της Αγκάλης κάτω από το χωριό Αγία Άννα.
- Στο Ψαροπούλι, κάτω από τα Βασιλικά.
- Στο γραφικό Πευκί.
- Στη Μονή Αγίου Γεωργίου Ηλίων, κοντά στο ομώνυμο χωριό.
Δραστηριότητες:
- Ιππασία: Στο χωριό Καματριάδες Ιστιαίας έχουμε την ευκαιρία να χαρούμε τη φύση πάνω σ’ ένα άλογο. Στο Κέντρο Ιππασίας που βρίσκεται εκεί μπορούμε ακόμη να μείνουμε, να κάνουμε ποδήλατο, περιπάτους σε δασικές διαδρομές πλημμυρισμένες στο πράσινο. Στην επιστροφή, μπορούμε να απολαύσουμε γεύσεις σπιτικές, φτιαγμένες με αγνά υλικά στην ταβέρνα του κέντρου. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλ.: 22260 87201 & 6970207751.
- Πεζοπορικές διαδρομές: Από τη Λίμνη μπορούμε να περπατήσουμε με τα πόδια από την παραλία με κατεύθυνση προς τη Μονή Γαλατάκη, μια διαδρομή ανάμεσα στο πράσινο του βουνού και το μπλε της θάλασσας, που πραγματικά μαγεύει.
- Βόλτα με τα πόδια στους Καταρράκτες του Δρυμώνα: Κοντά στο ομώνυμο χωριό υπάρχει χώρο στάθμευσης. Μπορούμε να πάρουμε πληροφορίες από το τουριστικό περίπτερο που βρίσκεται εκεί και να κατηφορίσουμε στο μονοπάτι, που θα μας φέρει ύστερα από μερικά λεπτά πεζοπορίας στους μαγευτικούς καταρράκτες του Δρυμώνα.
