Μεσσηνιακή Μέσα Μάνη - Οδοιπορικό στις ακτές της Αποσκιαδερής

"Χώρα Αποσκιαδερή, Μεγάλο Αλγέρι. Έτσι ονόμαζαν τη Μάνη κάποτε, επειδή κούρσευαν τα πλοία. Άντρες, γυναίκες, γέροι, παιδιά έπεφταν όλοι μαζί στα νερά, άλλοτε με σκαριά κι άλλοτε κολυμπώντας ύπουλα μες στο σκοτάδι κι άρπαζαν πλήρωμα και εμπόρευμα. Οι Κακαβούληδες. Οι πειρατές με τα σιδερένια σκουφιά. Έστηναν ενέδρες στα πλοία που πλησίαζαν στις ακτές, κουκουλώνοντας τους φάρους με πανιά, και τα έριχναν στα βράχια. Δεν είχαν τίποτα καλύτερο να κάνουν. Η γη γεννούσε μόνο πέτρες. Και λίγο λάδι –όσο για τα καντήλια και τις πληγές. Ακόμα και οι καλόγεροι κούρσευαν. Ακόμα και οι νεκροί. Πάντα κουρσεύουν οι νεκροί. Τρυπώνουν στις ψυχές μας και μας κλέβουν τη γαλήνη.”
Κατερίνα Καριζώνη: από το βιβλίο της "Μεγάλο Αλγέρι"

Γερολιμένας: Θέα στη θάλασσα και το μυστικό μονοπάτι του βράχου

Κείμενο & Φωτογραφίες: Έρρικα Πελωριάδου

Πώς θα πάμε: Οδικώς από Αθήνα, μέσω Σπάρτης, Γυθείου, Αρεόπολης, (275 χλμ.). Από την Αρεόπολη μέχρι τη Βάθεια 37 χλμ.

Και το οδοιπορικό ξεκινά επαναστατικά στην Αρεόπολη, με άλογα στον Πύργο Δυρό και βαρκάδα στα Σπήλαια

Πρώτη στάση του οδοιπορικού η Αρεόπολη, η παλιά Τσίμοβα, (25 χλμ. από το Γύθειο), πρωτεύουσα στην ουσία της Μάνης, έδρα της εθνικής παρέλασης στις 17 Μαρτίου, ενθύμιο και περηφάνια για τους Μανιάτες. Μια βόλτα στα πλακόστρωτα δρομάκια με τα θαυμάσια αναστηλωμένα πυργόσπιτα-καπετανάτα, ένα καφεδάκι στη μεγάλη πλατεία στα γρήγορα και μετά κατηφορίζουμε μέχρι τη διασταύρωση (6,5 χλμ) που οδηγεί δεξιά, μετά από 4,5 χλμ., στα περίφημα Σπήλαια Διρού και αριστερά συνεχίζει για Πύργο Διρού και μπαίνει στην ουσία στην καρδιά της γης των Κακαβούληδων.

Στα παραδοσιακά μονοπάτια της Μεσσηνιακής Μάνης με άλογα

Εδώ, περίπου στα 100-200 μέτρα μετά τη διασταύρωση για τα Σπήλαια αξίζει να επισκεφθείτε το Ιππικό Κέντρο «Mani’s Horses» των Γιώργου Σαμπατικάκη-Μιχάλη Διακουμάκου και να απολαύσετε μια υπέροχη βόλτα με τα άλογα μέσα από υπέροχα μανιάτικα μονοπάτια, τα πυργόσπιτα της Χαριάς, καλντερίμια, βυζαντινές εκκλησίες, μέχρι την παραλία με τα Σπήλαια.
Όσοι από την παρέα αρνούνται πεισματικά στον εαυτό τους την υπέροχη αυτή βόλτα με τα άλογα, το παραδοσιακό καφενείο και το καταπληκτικό τοπίο που περικλείει το Ιππικό Κέντρο είναι ο ιδανικός τόπος για να απολαύσουν τον καφέ τους περιμένοντας την επιστροφή των ιππέων φίλων τους.
Ή αν θέλουν (και δεν είναι στην καρδιά της τουριστικής σεζόν που γίνεται το έλα να δεις) να επισκεφθούν τα περίφημα σπήλαια και να απολαύσουν τη βαρκάδα μέσα στις υπόγειες θαλάσσιες διαδρομές με τον παραμυθένιο διάκοσμο της «Γλυφάδας».

Βουτιές σε καλά κρυμμένες παραλίες και πεζοπορία στον παράδεισο του Σαγγιά

Το οδοιπορικό μας, μας φέρνει στη συνέχεια μέσα από τον Πύργο Διρού και την Τριανταφυλλιά στο δρόμο που οδηγεί στο Γερολιμένα. Σ' αυτή την πορεία με τους διάσπαρτους μικρούς οικισμούς, όμως, αξίζει ο ταξιδιώτης να κάνει μικρές παρακάμψεις σε δρομάκια που κατηφορίζουν προς τη θάλασσα και να βρεθεί σε κρυμμένες μικρές παραλίες που κόβουν τη βραχώδη απόκρημνη ακτογραμμή. Όπως αυτή που βγάζει στον προστατευμένο κόλπο και την παραλία του Μέζαπου, έναν ψαράδικο οικισμό απέναντι από τη χερσόνησο Τηγάνι, λίγο πριν από το ακρωτήριο Γκρόσσο.

Μέζαπος

Μια πεζοπορική (45-60’) διαδρομή ξεκινάει από το Σταυρί, λίγο πιο κάτω από το Μέζαπο, και φθάνει στα ερείπια του φράγκικου κάστρου στο Τηγάνι. Η θέα από εκεί προς τις πλαγιές του Σαγγιά και τους μανιάτικους οικισμούς με τους πύργους και τα πυργόσπιτα είναι μοναδική. Ο Σαγγιάς οριοθετεί την περιοχή της Αποσκιαδερής Μάνης που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του βουνού, κατάληξη του ορεινού όγκου του Ταϋγετου. Ο Σαγγιάς έχει χαρακτηριστεί «βοτανικός παράδεισος», επειδή είναι σημαντικός βιότοπος για αποδημητικά και αρπακτικά πουλιά, έχει πλούσια χλωρίδα και πλήθος πεζοπορικές διαδρομές.

Στο δρόμο για το Λιμένι

Το Λιμένι και ο Ιερός Λιμένας της Μέσα Μάνης

Συνεχίζοντας τη διαδρομή μας ο δρόμος μας φέρνει στο παραθαλάσσιο χωριό Λιμένι, ένας μικρός όρμος με κρυστάλλινα νερά που κρατάει την αυθεντικότητά του. Το φρέσκο ψαράκι στην άκρη από το κύμα είναι όντως φρέσκο! Στη συνέχεια με μια μικρή παράκαμψη βρισκόμαστε στον τουριστικό Γερολιμένα, στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος με το στενό του Γιβραλτάρ. Από εδώ ξεκινάνε τουριστικά καϊκα που προσεγγίζουν δια θαλάσσης όλη την ακτογραμμή της Μέσα Μάνης αλλά και μέρος της Προσηλιακής. Το απομονωμένο ψαροχώρι στο μιχό του όρμου έχει χάσει μέρος από την πάλαι ποτέ ομορφιά του καθώς η άναρχη δόμηση έχει κάνει κι εδώ την εμφάνιση της...Τη γραφικότητά του κρατούν ακόμη τα σπίτια των ψαράδων με τους εγκαταλειμμένους στη σκουριά γάντζους στις αυλές και τις γλίστρες για τα ψαροκάικα, στον παλιό οικισμό στην αριστερή πλευρά του όρμου. Στολίδι του, το πανέμορφο αρχοντικό-ξενοδοχείο ΚΥΡΙΜΑΙ που θυμίζει ότι κάποτε ο Γερολιμένας (Ιερός Λιμένας) ήταν το σπουδαιότερο εμπορικό λιμάνι της Μέσα Μάνης χάρη στο επιχειρηματικό δαιμόνο ενός Συριανού εμπόρου και του Κυρίμη, έμπορου και τότε δήμαρχου της Μάνης.

Λιμένι

Βάθεια, ένας οικισμός μουσείο

Συνεχίζουμε νότια προσπερνώντας στη διαδρομή λιμανάκια με μικρές πανέμορφες παραλίες που πλαισιώνονται από ψηλά βράχια, όπως τα Γυάλια, τα Άλικα, τον Αλμυρό μέχρι που φθάνουμε στις παραλίες Κάποι και Έξω Κάποι, επίνεια της μοναδικής Βάθειας. Από εδώ ανηφορίζουμε το φιδωτό δρόμο μέχρι που ξεπροβάλλει σαν να έχει φυτρώσει στην κορυφή του λόφου ο πολεμικός οικισμός της Βάθειας, με τους πύργους, τα πυργόσπιτα, τα καλντερίμια, τις εκκλησίες, όλα αγκαλιασμένα σφιχτά σαν για ν΄αντισταθούν στο δυνατό άνεμο που τη χτυπάει από την ανοιχτή θάλασσα και τα άγρια βουνά. Οικισμός βιγλάτορας, η επιτομή της μανιάτικης αρχιτεκτονικής σε όλη της το μεγαλείο. Ένας οικισμός μουσείο που, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του ΕΟΤ που αναστήλωσε τον εγκαταλειμμένο οικισμό και πολλά από τα αρχοντικά και τα μετέτρεψε σε παραδοσιακούς ξενώνες, δυστυχώς αφέθηκε πάλι στην εγκατάλειψη. Η Βάθεια δεν περιγράφεται. Πρέπει ο ταξιδιώτης-λάτρης του τοπίου να έρθει μέχρι εδώ, είτε χειμώνα είτε καλοκαίρι, νωρίς τ' απόγευμα. Τότε που οι σκιές μακραίνουν, τα χρώματα ζεσταίνονται από τις τελευταίες ακτίνες του ήλιου και οι γραμμές διαγράφονται καθαρά.

Βάθεια, η μανιάτικη αρχιτεκτονική σε όλο της το μεγαλείο.

Από το Μαρμάρι στην παραλία των πειρατών ή στο φάρο

Συνεχίζοντας, η διαδρομή μας φθάνει μέχρι τη διασταύρωση πριν το Μαρμάρι. Εδώ το τρίστρατο μας παραπέμπει δεξιά κάτω στις τρεις πανέμορφες παραλίες στο Μαρμάρι ή στην ανηφόρα που μας μπάζει στην Προσηλιακή Μάνη με δύο διαδρομές. Η μία κροσσάρει το βράχο και πάνω από το διάσελο μας οδηγεί στο Αχίλλειο με το κάστρο και την υπέροχη θέα και κάτω στην παραλία του Πόρτο Κάγιο των πειρατών με τις ψαροταβέρνες δίπλα στο κύμα και το φρέσκο ψάρι.

Μαρμάρι 

Η άλλη φθάνει μέχρι την άκρη του Κάβο Ματαπά (Ταίναρο) που τα μονοπάτια του μέσα από ξερολιθιές και άγρια βράχια οδηγούν στο ναό των Ασωμάτων, στο σπηλαιώδη ναό του Ποσειδώνα, το ψυχοπομπείο και τις Πύλες του Άδη, τα ερείπια αρχαίου οικισμού και τον πανέμορφο φάρο του.

Πόρτο Κάγιο

Κι εδώ τραβάμε το λαθραίο βλέμμα μας, έχοντας μόλις αγγίξει τα μυστικά της γης αυτής που αντιστέκεται.